Sağlık Rehberi

Yaşlılığı durdurmak değil ama sağlıklı yaş almak mümkün. Eğer gerekli önlemler, doğru ve erken yaşlarda alınırsa korkulan şeylerin çoğu başınıza gelmez. Yaşlanırken sağlıklı kalmak, daha az hastalanmak, zinde olmak sizin elinizdedir. 

Öncelikle ailenizin genetik risklerini bilirseniz olası bazı hastalıklara karşı daha erken önlem alır, yaşam biçimi değişikliklerini daha erken yaparsınız.  Beslenmeniz nasıl ve ne süre yaşayacağınızın önemli bir belirleyicisidir. Doğru besinleri tüketen, sağlıklı yaşam şeklini benimseyenlerin birçok hastalığı önleyebildiği çalışmalarla gösterilmiştir. 

Peki ya beslenmede nelere dikkat edilmeli? 

·      Yeterli ve dengeli beslenme; yaşlılıkta çok sık görülen obezite, diyabet, kalp-damar hastalıkları, osteoporoz, felç, iskelet ve kas sistemi hastalıklarından korunmak için veya bunların tedavisi için önemlidir. 

·      Yaşlılık döneminde yeterli ve dengeli beslenme, gereksinim duyulan besin öğelerinin vücuda alınması önemlidir. Besinlerin tüketim miktarları ise kişiye özeldir. 

·      Yaşlanma ile oluşan tat ve koku almadaki azalma, diş kayıpları, iştahsızlık, besin ögelerinin sindirimi ve emilimin azalması gibi faktörler beslenmeyi olumsuz etkileyebilir. 

·      Yaşlılarda fiziksel aktivitenin azalmasıyla enerji ihtiyacı azalmaktadır. Besin tüketiminin azalmasına bağlı olarak gerekli besin ögelerinin karşılanamaması birçok hastalığın sebebi olabilir. 

Diyetle yağ alımı enerjinin yüzde 25-30’u, karbonhidrat alımı enerjinin yüzde 55-60’ı kadar olmalıdır. Yaşlı bireylerin dört besin grubundan her gün yeterli ve dengeli miktarlarda tüketmesi büyük önem taşımaktadır. Dört besin grubunu; tavuk, kırmızı et, balık, süt ve süt ürünleri, yumurta, kuru baklagiller, yağlı tohumlar, taze sebze ve meyveler, ekmek ve tahıllar (tam tahıl, bulgur, pirinç, makarna vb.) oluşturmaktadır.

·      Protein, karbonhidrat ve yağ seçimlerinizi doğru yapın. Yaşlılarda günlük enerjinin %15’inin proteinden gelmesi, kilogram vücut ağırlığı başına 1.0 gram olması ve kaliteli kaynaklardan (tavuk, kırmızı et, balık, yumurta, süt ve süt ürünleri) sağlanması gerekmektedir. Hayvansal proteinlerden yararlanırken bitkisel proteinleri de ihmal etmeyin.

·      Karbonhidrat tüketiminde sebze, meyve, tahıl ve baklagillere öncelik tanıyın. Posa alımına dikkat edin. 

·      Yağı azaltın.  Hayvansal- doymuş yağları sınırlayın, margarinlerden, trans yağlardan uzak durun. 

·      D vitamininin kemik sağlığı açısından önemli olduğu bilinirken, bağırsak, prostat ve meme kanserine karşı koruyucu olabileceği de belirtilmektedir. Yaş ilerledikçe güneş ışığından D vitamini üretme oranı azalmaktadır. Bu nedenle hekiminizin önerdiği oranda D vitamini kullanmanızda fayda var. 

·      Omega-3, E vitamini, C vitamini, Folik asit, B6- B12 vitaminlerinden faydalandığınızdan emin olun. Omega-3 ve omega-6 yağ asitlerini doğru oranlarda kullanın.  

·      Tabağınızdaki besinlerin rengarenk olmasına özen gösterin. Antioksidanlar, flavanoidler, karotenoidler, mineraller ve vitaminler farklı renklerde yiyeceklere depolanmıştır.  Beta-karoten, likopen, zeoksantin ve luteinden faydalanın. 

Doğru beslenme, düzenli uyku, stres yönetimi ve egzersiz sayesinde mutlu bir yaşlılık mümkün. Önleyici tedbirleri unutmamalı, hastalıkları önlemenin tedavi etmekten çok daha kolay ve ucuz olduğunu unutmayın.  Hangi yaşta olursanız olun sağlığınıza dikkat etmekten, düzenli sağlık taramaları yaptırmaktan, kötü alışkanlıklardan uzak durmaktan vazgeçmeyin...