Migren ağrıları en şiddetli seviyeye gelmeden önce çoğunlukla enseden, şakaktan ya da göz arkasından hafif hafif başlar. Hastaların çoğu bu belirtileri fark ettiklerinde ağrının geleceğini ve bir süre sonra şiddetleneceğini hissederler. Bazı migren hastalarında ise atak öncesinde görme alanında giderek büyüyen bir karaltı, zikzak şeklinde parlak ışıklar görebilir. Ağrıdan önce maksimum 1 saat boyunca bu belirtiler fark edildiğinde atak tedavisini uygulamak gerekir. Ağrının şiddetlenmesine izin verildiğinde standart ağrı kesicilerle ağrıyı dindirmek çoğu zaman mümkün olmayabilir. O nedenle ağrı en şiddetli noktaya gelmeden önce hekiminizin önerdiği uygun atak tedavisini kullanmanız atağın daha kısa sürede geçmesine yardımcı olur.
MİGREN HASTASIYIM NASIL BESLENMELİYİM?Migrende, atakları tetiklediği düşünülen besinlerden kaçınılması, dengeli ve sağlıklı beslenme, düzenli uyku ve aşırı yorgunluktan kaçınma ile öğün atlamama gibi önlemlerin atakları azaltıcı etkisi bulunmaktadır.
Yalnızca beslenmeye dikkat etmek bile ağrılarda %30’luk bir azalma sağlayabilir. Migren ataklarının sayısını ve şiddetini tetiklediği bilinen besinlerden uzak durmak, hastanın yaşam kalitesini yükseltmektedir. Ancak bu besinler her hasta için aynı etkiyi yapmayabilir. Bu nedenle listede yer alan besinlerin hepsinin birden diyetten çıkartılması yerine en çok tüketilen ve ağrıyla ilişkisi en muhtemel olanların birer birer diyetten çıkartılması daha uygundur.
• Peynir ( sert, yıllanmış, tütsülenmiş ve bekletilmiş tuzlu olanlar)
• Alkollü içecekler
• Sakatatlar (karaciğer, beyin, böbrek, işkembe, sucuk, salam, sosis, pastırma gibi şarküteri ürünler)
• Deniz ürünleri (kalamar, karides, midye)
• Konserve besinler
• Turunçgiller (portakal, mandalina, greyfurt, limon)
• Yağlı ve baharatlı yiyecekler
• Kafeinli içecekler (çay, kahve, asitli içecekler)
• İncir, kuru üzüm, avokado, muz, kırmızı erik, çikolata, maya.
• Ekşi krema
• Fıstık ezmesi
• Kuru meyve içeren ekmekler
• Bazı baklagiller (kuru fasulye, mercimek ve soya ürünleri)
Atakları azaltan besinler
• Sebze çorbası
• Sebze püresi
• Kereviz
• Haşlanmış yumurta
• Armut, elma, kivi
• Papatya çayı, melisa çayı
MİGRENİ KONTROL ALTINA ALMAK İÇİN…
• Yoğun ışık, yüksek sesten uzak durup, loş ışık ve hafif müzik dinleyin.
• Açlık kan şekerinin düşüş gösterdiği durumlarda baş ağrısı artar. Bu nedenle özellikle öğün atlamamaya özen gösterin.
• Günde 2-2,5 litre sıvı almayı unutmayın.
• Günde 30 dakikalık yürüyüş yapın.
• Günde 7-8 saat uyuyun.
• Kafein, baş ağrılarında iki türlü etki gösterir. Aşırı tüketimi ağrıyı tetikler. Sınırlandırılması ise ağrıyı azaltıcı etki sağlar. Günlük kafein tüketimini azaltın.
• Ağrının başlayacağını hissettiğiniz anda ısırgan otu, ıhlamur, melisa çayını tercih edin.
MİGRENDE FİZİK TEDAVİ YÖNTEMLERİ İŞE YARAR MI?
Migrenli kişilerin çoğunda boyun, omuz ve sırt ağrıları baş ağrısına eşlik eder.Özellikle postür yani duruş bozuklukları kasların yanlış kullanılması sonucu ortaya çıkan temel problemlerden en önemlisidir. Duruşumuzu etkileyen en önemli yapılar omurga, boyun ve sırt kaslarıdır. Fizik tedavi yöntemleri ile boyun ve sırt kaslarını güçlendirmek, esnetmek ağrı kontrolüne katkıda bulunur.
MİGRENDE NEFES EGZERSİZLERİ YARALI MIDIR?
Baş ağrısı için nefes egzersizleri birden fazla teknikle gerçekleştirilebilir. Önemli olan sizin için en uygun yöntemi bulup benimsemeniz! Özellikle stres kaynaklı migren ve baş ağrılarını hafifletmek için kullanabileceğiniz bu nefes teknikleri, birçok uzman tarafından önerilmektedir.
Ritmik Nefes Alma
Yavaşça nefes alın (5’e kadar sayın) ve ardından nefesinizi yavaşça (5’e kadar sayarak) verin. Bu tekniği 1 dakika boyunca tekrarlayın. Nefesinize odaklanarak vücudunuzun nasıl rahatladığını hissedin. Bunun farkına varmanız gevşemenize yardımcı olacak.
Derin Nefes Alma
Rahat bir yere uzanıp ayaklar yerde olacak şekilde dizleri bükün ve ellerinizi hemen göbek deliğinin altına yerleştirin ve bu bölgeye odaklanın. Burnunuzdan karnınıza doğru derin bir nefes alıp, daha sonra ağzınızdan bir ateşe üfler gibi üfleyerek nefesinizi verin. Bu sırada alt karın kaslarınızın kasıldığını hissedin. Bu nefes egzersizini en az 3 dakika uygulayın.
SİGARA İÇİYORUM MİGRENİMİ KÖTÜLEŞTİRİR Mİ?Sigara kullanımı sadece migren açısından değil artık çok iyi bilinen birçok hastalığın ana tetikleyicilerindendir. Sigara hem akut hem de kronik olarak beyinde vazokonstriksiyon (damarlarda kasılma-daralma) ve ateroskleroz (damar sertliği) yaratarak migren ağrılarını arttırır ve tetikler. Sadece sigara içmek değil, sigara içilen ortamda bulunmak, dumana maruz kalmak dahi atakları tetikleyebilir. Diğer yandan aşırı stres, yorgunluk, uzun süre bilgisayar ve televizyon karşısında bulunmak migren hastaları için atakları tetikleyici nedenlerdir.
Migren, en sık görülen nörolojik rahatsızlıklardan biridir. Hastaların aile, iş ve sosyal yaşam kalitesini bozması nedeniyle etkin tedavisi çok önem taşır. İlaç dışı tedavilerden olan migren botoksu son yıllarda daha sık kullanılan konforlu bir yöntemdir. Clostridium Botulinum bakterisinin ürettiği Botulinum toksin yani halk arasında bilinen ismiyle botoks estetik uygulamalar başta olmak üzere birçok rahatsızlığın tedavisinde kullanılabilmektedir. Estetik uygulamalar sırasında hastaların migren ağrılarının azaldığını belirtmesi üzerine bu konuda araştırmalar genişletişmiş ve botoksun migren ağrılarına iyi geldiği belirlenmiştir. Botoksun migrendeki etkisi kas gevşetici özelliğinden ziyade beyinin baş ağrısı ile ilişkili merkezleriyle ilişkili sinir uçlarının hassasiyetini çeşitli mekanizmalarla azaltması temeline dayanır.
Migren botoksu hangi hastalar için uygundur?
Migren botoksu migren tedavisinde yaygın olarak kullanılmakla birlikte her hasta için uygun olmayabilmektedir. Ayın en az yarısını baş ağrısı ile geçiren ve bu ağrılarının yarısından fazlası migren ağrısı şeklinde olan kronik migrenlilerde uygulanabilir. Ayrıca ilaç aşırı kullanımına bağlı baş ağrılarında da etkin olduğuna dair çalışmalar vardır. Bir ay içinde az sayıda migren atağı geçiren hastalarda etkinliği kanıtlanmamıştır.
Uygulama kriterlerini karşılasa dahi 16 yaşından küçük hastalara yapılması tavsiye edilmez.
Nörotoksin tedavisinin gebeliğe etkisi bilinmediği için, gebelerde migrende nörotoksin tedavisi günümüz için uygun değildir.
• Hamile kadınlarda migren botoksu uygulaması uygun değildir.
• Aynı şekilde emziren kadınlarda da migren botoksu tedavisi uygulanmamaktadır.
• 18 yaşın altındaki hastalarda migren botoksu tedavisi uygun değildir.
• Bir takım kas hastalığı olana kişilerde migren botoksu tedavi amaçlı kullanılmamaktadır.
Migren botoksunun avantajları nelerdir?
Migren atakları kişinin günlük yaşamını tamamen kısıtlayabilmektedir. Hastalarda bulantı, kusma, uyku hali, ışığa ve sese duyarlılık, yalnız kalma isteği gibi pek çok etki görülebilir. Migren ataklarının sıklığını ve şiddetini azaltma amacıyla kullanılan koruma (profilaksi) tedavisinde kullanılan çeşitli ilaçların ( antiepileptik, antidepresan, kalp ilaçları) hem düzenli hem de en az 6 ay kullanılması gerekir ve ayrıca çeşitli yan etkileri de söz konusudur. Bu ilaçların kullanılamadığı durumlarda migren botoksu sayesinde hastalar şikayetlerinden kurtulup sağlıklı bir yaşam sürdürebilmektedir. Bununla birlikte kişi ağır migren ilaçlarının da yan etkilerinden ve düzenli ilaç kullanımından da kurtulmuş olacaktır.
Migren botoksu nasıl yapılır?
Migren botoksu uygulaması hastanın kendi kendisine yapabileceği bir uygulama değildir. Bu konuda eğitimli ve deneyimli bir nöroloji uzmanının uygulaması gereken bir tedavi şeklidir, kesinlikle estetik bir uygulama değildir.
Migrenle ilişkili beyin alanlarının sinir sonlanmalarının bulunduğu alın, şakaklar, ense, boyun ve omuzlarda en az 31 noktaya, çok ince uçlu özel enjektörlerle yapılır.Uygulama sırasında oluşabilecek hafif ağrı hissini hastalar rahatlıkla tolere edebilirler.
Uygulama sırasında en az 155 ünite ilaç kullanılır. Uygulamayı yapan nöroloğun uygun görmesi halinde bu noktaların dışında başka bölgelere de ek doz yapılabilir. Bu durumda en fazla 195 ünite uygulanabilir.
Deneyimli bir hekim tarafından yapılıyorsa işlem 20-30 dakika sürer.Uygulama sonrasında hasta işine ve diğer günlük yaşam aktivitelerine hemen geri dönebilir.
Nerede Yapılmalı?
Migrende nörotoksin tedavisi uygulaması; mutlaka klinik ortamda, hijyen ve sterilite kurallarına uygun olarak, doğru teknikle ve yeterli dozda, bu konuda deneyimli bir nöroloji uzmanı tarafından yapılmalıdır. Migrende nörotoksin tedavisi uygulaması asla kozmetik bir uygulama değildir.
Ne Sıklıkta Yapılmalı?
Migrende nörotoksin tedavisi 3 ay ara ile en az iki kez yapılmalıdır.
İki uygulamadan sonra başka uygulama yapılıp yapılmayacağına hastanın durumuna göre hekim karar vermelidir.
Yapılan çalışmalar ilk uygulamadan sonra hastaların çok büyük oranda yarar gördüğü, ancak çok az sayıda hastanın ilk uygulamadan yarar görmediğini göstermiştir. Bu nedenle, migrenli bir hastanın nörotoksin tedavisinden yarar görüp görmeyeceğini söyleyebilmek için en az iki kez uygulama yapmak gereklidir.
Etkisi Ne Zaman ve Nasıl Ortaya Çıkar?
Nörotoksin etkisi, uygulandıktan 10-12 gün sonra ortaya çıkmaya başlar. Migren ataklarının sıklığı ve şiddeti azalmaya başlar.
Neredeyse her günü baş ağrısı ile geçiren hastaların ağrı atakları ayda bir, bazen iki ayda bir ya da bir kaç atak sıklığına geriler. Migrende nörotoksin tedavisi ile azalan ataklar, ağrı kesici ve ilaç tüketimini azaltıp sona erdirebileceği gibi yaşam kalitesini de yükseltir.
Yan Etkileri Nelerdir?
Migrende botoks tedavisi, migren için kullanılan koruyucu ve ağrı giderici ilaçlara göre tolere edilmesi çok daha kolay, çok daha az yan etkisi olan, güvenilir bir tedavidir.
Migrende botox tedavisi, doğru teknikle ve doğru dozda yapıldığında ciddi ve kalıcı bir yan etkisinden söz etmek zordur. Ancak geçici de olsa boyun ağrısı, boyun kaslarında güçsüzlük ve göz kapağında düşme gibi yan etkilere neden olabileceği unutulmamalıdır.
Migren botoksu tedavisinden sonra görülebilecek yan etkiler şu şekilde sıralanabilir;
• Enjeksiyon yapılan bölgede alerjik reaksiyon görülebilir.
• Enjeksiyon bölgesinde hafif ağrı ya da kanama
• Migren botoksu uygulamasının uzun süreli sık kullanımlarında vücut botoksa karşı antikor üretebilmektedir. Bu da tedavinin etkinliğini zaman içeresinde azaltabilmektedir.
Migren botoksu uygulaması sonrasında kişide yan etkiler gözlemleniyorsa doktora başvurulmalıdır.