Sağlık Rehberi

El Ayak Ağız Hastalığı

Çocuğunuzun Elinde ya da Ayağında Kabarcıklar mı Var?

Yaz ve sonbahar aylarında çocuklarda sıkça rastlanan ama çoğu ebeveynin tam olarak ne olduğunu bilmediği bir hastalık:

El Ayak Ağız Hastalığı (kısaca EAH), genellikle 5 yaş altındaki çocuklarda görülen, virüs kaynaklı ve bulaşıcı bir enfeksiyondur. En sık ellerde, ayaklarda ve ağız çevresinde döküntüler ve kabarcıklarla kendini belli eder.

Çoğu vakada hastalık hafif atlatılır ama çocuklarda huzursuzluk, iştahsızlık gibi etkilerle yaşam kalitesini düşürebilir. Nadiren de olsa ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

Nasıl Bulaşır?

Özellikle kalabalık ortamlar ( örneğin kreşler, anaokulları)

Bulaşma yolları şöyle:

Havayoluyla: Öksürük, hapşırık gibi damlacıklarla

Temasla: Oyuncaklar, kapı kolları, masa yüzeyleri gibi ortak kullanılan eşyalarla

Dışkı temasıyla: Özellikle alt değiştirme sırasında, yeterince hijyen sağlanmazsa

Hangi Virüsler Neden Olur?

Hastalığın başlıca suçluları:

CoxsackievirusA16

Enterovirüs71(EV-71)

Bu virüsler sindirim sisteminde çoğalır ve ağız yoluyla yayılır.

Belirtileri Neler?

Virüs vücuda girdikten sonra genellikle 3-7 gün içinde belirtiler ortaya çıkar. En yaygın belirtiler:

Yüksek ateş

Boğaz ağrısı

Ağız içinde aft benzeri yaralar

Avuç içi ve ayak tabanında döküntü/kabarcıklar

El, ayak ve kalçada kızarıklık

İştahsızlık, halsizlik, huzursuzluk

Bazen kusma ve ishal

Kimler Risk Altında?

6ay–5 yaş arası çocuklar

Kalabalık ortamda bulunan çocuklar

Bağışıklık sistemi zayıf olan yetişkinler

Bulaşıcı mı ?

Evet, oldukça bulaşıcıdır. Özellikle ilk hafta bulaş riski yüksektir. Ancak semptomlar geçse bile virüs dışkı yoluyla birkaç hafta daha yayılabilir. Bu nedenle hijyen kurallarına uzun süre dikkat etmek gerekir.

Tedavisi Var mı?

Bu hastalık için özel bir ilaç yoktur. Ancak semptomlar rahatlatılabilir:

Bol sıvı verilmesi

Ateş düşürücü ve ağrı kesiciler (doktor önerisiyle parasetamol yada ibuprofen)

Soğuk ve yumuşak gıdalar (yoğurt, dondurma gibi)

Ağız yaraları için lokal sprey veya gargara

Evde Nelere Dikkat Edilmeli?

Çocuk bolca dinlenmeli

Elleri sık sık yıkamalı

Hasta çocuk iyileşene kadar okula gönderilmemeli

Havlu, çatal, bardak gibi eşyalar kişiye özel olmalı

Ne Zaman Doktora Gidilmeli?

Aşağıdaki durumlar varsa mutlaka bir uzmana danışın:

Ateş3 günden uzun sürüyorsa

Çocuk sıvı almayı reddediyorsa

Şiddetli baş ağrısı, kusma ya da bilinç değişikliği varsa

Ağız yaraları nedeniyle yemek yemekte zorlanıyorsa

 Hastalık Ne Kadar Sürede Geçer?

 Genellikle7–10 gün içinde hastalık tamamen geçer. Döküntüler kabuklanarak iyileşir.  Nadir durumlarda döküntüler sonrası cilt soyulması yada tırnak düşmesi görülebilir ama kalıcı bir etki bırakmaz.

Korunmak İçin Neler Yapılabilir?

El temizliği alışkanlığı kazandırın

Oyuncak ve eşyaları düzenli olarak temizleyin

Hasta bireylerle temastan kaçının

Kreşe okul çağındaki çocuklara hijyen eğitimi verin