DışGebelik (Ektopik Gebelik) Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Dışgebelik, hamileliğin normal yerleşim yeri olan rahim içinde değil,rahim dışındaki başka bir bölgede gelişmeye başlamasıdır. Ensık rastlanan yer falloptüpleridir, ancak nadirdurumlarda yumurtalık, karın içi boşluk veya rahim ağzı gibibölgelerde de yerleşebilir. Dış gebelik hem anne sağlığıaçısından ciddi riskler taşır hem de bebeğin yaşam şansı neyazık ki yoktur.

Dışgebelik, döllenmiş yumurtanın rahime ulaşamaması veya rahimdışına yerleşmesi sonucu oluşur.
Başlıca nedenlerşunlardır:

Tüplerdegeçirilmiş enfeksiyonlar(örneğinpelvik inflamatuar hastalık – PID)

Geçirilmişdış gebelik öyküsü

Tüplerüzerinde yapılan cerrahi işlemler(tüpbağlatma, tüp onarımı gibi)

Endometrializ(rahimdışı doku büyümesi)

Tüplerinyapısal bozuklukları veya doğuştan gelen anomalileri

Sigarakullanımı(fallop tüplerinin normal işlevini bozabilir)

İleriyaş gebelikleri(özellikle35 yaş üstü)

Tüpbebek (IVF) ve yardımcı üreme teknikleri sonrası gebelikler

Dışgebeliğin belirtileri erken dönemde gebelik belirtileriylekarışabilir. Ancak bazı sinyaller dikkat çekicidir:

Adetgecikmesi
Pozitifgebelik testi
Vajinallekelenme veya kanama(adetkanamasına göre daha hafif ve düzensiz olabilir)
Kasıkta,genellikle tek taraflı şiddetli ağrı
Omuzağrısı(iç kanamaya bağlı diyafram tahrişi sonucu)
Bayılmahissi veya baş dönmesi(içkanama varsa)
Karınbölgesinde hassasiyet, şişlik

Özelliklekasık ağrısı ile birlikte vajinal kanama varsa, mutlaka acil birşekilde doktora başvurulmalıdır.

Dışgebelik teşhisi, genellikle şu yöntemlerle konur:

Beta-HCGtesti:
Gebelikhormonunun (beta-HCG) kandaki düzeyi ölçülür. Dış gebelikteHCG artışı, normal gebeliğe göre daha yavaş olabilir.

Transvajinal ultrasonografi:
Rahimiçinde gebelik kesesinin görülmemesi veya tüplerde kitleizlenmesi tanı koydurucudur.

Pelvikmuayene:
Doktor,kasıkta hassasiyet, rahimde büyüme olmaması veya kitle hissi gibibulgular arar.

Laparoskopi:
Şüphelidurumlarda hem tanı koymak hem de tedavi etmek için karın içineküçük bir kesi yapılarak kamera ile bakılır.

Dışgebelikte tedavi şekli, hastanın genel durumu, gebeliğin yerleşimyeri ve gelişim aşamasına göre değişir:

İlaçlaTedavi (Metotreksat):
Erkendönemde ve komplikasyon oluşmadan tanı konmuşsa, gebelik dokusunusonlandırmak için metotreksatadlıbir ilaç kullanılabilir. Bu yöntem cerrahiye gerek kalmadan sürecidurdurabilir.

CerrahiTedavi:
İlerievre dış gebeliklerde veya iç kanama varsa, cerrahi müdahalegerekir.
İki ana yöntem vardır:

Laparoskopi(kapalıameliyat):Genellikletercih edilir. Tüpteki gebelik alınır, bazen tüp deçıkarılabilir.

Laparotomi(açıkameliyat):Acildurumlarda tercih edilir.

TüplerinKorunması veya Alınması:
Eğertüp zarar görmemişse, sadece gebelik dokusu çıkarılır. Ancaktüp ciddi hasar görmüşse, tüpün alınması gerekebilir.

Dışgebelikte bebek kurtarılabilir mi?
Neyazık ki dış gebelikte bebeğin yaşaması mümkün değildir.Gelişimi sürdüremez.

Dışgebelik geçiren bir kadın tekrar hamile kalabilir mi?
Evet,çoğu kadın bir dış gebelik sonrası normal bir hamilelikyaşayabilir. Ancak risk biraz artmış olur.

Dışgebelik önlenebilir mi?
Tamanlamıyla önlenemez; ancak tüp hasarı ve enfeksiyon gibi riskfaktörlerinden korunmak, riski azaltabilir.

Sonuç

Dışgebelik,erken tanı ve doğru tedavi ile anne sağlığı korunabilecek ciddibir durumdur. Bu yüzden, gebelik testi pozitif olduktan sonra erkendönemde doktora başvurmak, hem gebeliğin doğru yerleşiminigörmek hem de olası sorunları zamanında fark etmek açısındanhayati önem taşır.