Sağlık Rehberi
Günlük beslenme alışkanlıklarımızda fark etmeden aldığımız eklenmiş şekerler, günümüz beslenme araştırmalarında en çok tartışılan konulardan biridir. Bilimsel veriler, şeker tüketiminin sadece kilo artışıyla sınırlı olmadığını; metabolik sağlık, bağışıklık sistemi ve hatta ruh hali üzerinde de önemli etkiler yarattığını ortaya koymaktadır.
Şeker, hücreler için temel bir enerji kaynağıdır. Ancak doğal besinlerle alınan miktarın ötesine geçildiğinde vücudun fizyolojik dengesi bozulur. Özellikle rafine ve eklenmiş şekerin fazlası:
İnsülin direncini tetikler,
Tip 2 diyabet ve obezite riskini artırır,
Karaciğer yağlanmasına ve metabolik sendroma yol açar,
Kalp-damar hastalıklarına zemin hazırlar.
Kısacası, enerji ihtiyacını aşan her gram şeker sağlıktan çalar.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), sağlığın korunabilmesi için günlük enerjinin en fazla %10’unun eklenmiş şekerlerden gelmesini, ideal sağlık içinse bu oranın %5’in altında tutulmasını önermektedir. Bu da ortalama bir yetişkin için günde en fazla 25 gram yani yaklaşık 6 çay kaşığı şeker anlamına gelir.
“Eklenmiş şeker” tanımı; içecek, paketli gıda, tatlı ve hazır soslara sonradan eklenen şekerlerin yanı sıra, mısır şurubu (nişasta bazlı şeker) gibi yüksek kalorili tatlandırıcıları da kapsamaktadır.
İçeceklerden başlayın: Şekerli içecekler yerine su, maden suyu veya şekersiz bitki çaylarını tercih edin.
Etiket okuyun: “Şeker ilavesiz” ürünleri seçin, fakat fruktoz, glikoz, mısır şurubu gibi farklı isimlere dikkat edin.
Meyveyi doğal tüketin: Meyve suyu yerine lifli haliyle meyveyi tercih edin.
Tatlı porsiyonunu küçültün: Şerbetli tatlılar yerine sütlü, meyveli ve hafif seçenekleri tercih edin, tatlınızı paylaşın.
Ev yapımı atıştırmalıklar hazırlayın: Paketli ürünler yerine kendi hazırladığınız sağlıklı alternatifleri tüketin.
Ödül aracı yapmayın: Çocuklara şekerli yiyecekleri ödül olarak sunmaktan kaçının.
Şeker tüketimini azaltmak; sadece kilo kontrolü değil, aynı zamanda enerji seviyelerinin dengelenmesi, ruh halinin iyileşmesi ve uzun vadede sağlığın korunması anlamına gelir.
Unutmayın: Daha az şeker, daha sağlıklı bir yaşam demektir. Bugün vereceğiniz küçük bir karar, yarının daha sağlıklı adımı olabilir.