Sağlık Rehberi
Kolonkanseri, kalın bağırsağın iç yüzeyini kaplayan hücrelerinkontrolsüz bir şekilde çoğalmasıyla gelişen ciddi bir sağlıksorunudur. Genellikle “bağırsak kanseri” olarak da bilinir vesindirim sisteminin son kısmını etkiler. Erken teşhisedilmediğinde hayatı tehdit edebilir; ancak zamanında farkedildiğinde tedavi şansı oldukça yüksektir.
Buhastalık genellikle kalın bağırsakta oluşan ve başlangıçtaiyi huylu olan poliplerden kaynaklanır. Poliplerin bazı türleri özellikle adenomatoz polipler zamanla kansere dönüşebilir. Budönüşüm genellikle yavaş ilerler ve yıllar alabilir. Bu nedenleerken teşhis büyük önem taşır.
Kolonkanseri daha çok 50 yaş üstü bireylerde görülür. Ailesindekolon kanseri öyküsü olanlar, ülseratif kolit ya da Crohn gibikronik bağırsak hastalıklarına sahip kişiler ve bazı kalıtsalgenetik sendromları taşıyan bireylerde risk daha yüksektir.
Kolonkanseri başlangıçta sessizce ilerleyebilir, bu da erken teşhisizorlaştırır. Ancak hastalık ilerledikçe vücut bazı sinyallervermeye başlar:
Bağırsak Alışkanlıklarında Değişiklik:
Uzun süren kabızlık ya da ishal, sık sık dışkılama ihtiyacı veya bağırsakların tam boşalmadığı hissi gibi belirtiler.
Dışkıda Kan veya Renk Değişikliği:
Dışkıda parlak kırmızı ya da koyu renkte kan görülmesi, zaman zaman katran renginde dışkı (gizli kanama belirtisi).
Karın Ağrısı ve Gaz:
Özellikle kramplar şeklinde gelen karın ağrıları, gaz, şişkinlik ve sık tuvalete çıkma ihtiyacı.
Ani Kilo Kaybı:
Diyet ya da fiziksel aktivite olmaksızın yaşanan hızlı kilo kaybı.
Yorgunluk ve Halsizlik:
Vücudun kansız kalmasına bağlı olarak gelişen enerji düşüklüğü, halsizlik ve bitkinlik.
Demir Eksikliği Anemisi:
Özellikle ileri yaş erkeklerde ve menopoz sonrası kadınlarda ortaya çıkan açıklanamayan demir eksikliği, gizli kan kaybının ve kolon kanserinin işareti olabilir.
Aşağıdakifaktörlere sahip kişilerde kolon kanseri riski daha yüksektir:
50yaş ve üzeri olmak
Ailedekolon ya da rektum kanseri öyküsü bulunması
Kolonpoliplerinin varlığı
İnflamatuvarbağırsak hastalıkları (ülseratif kolit, Crohn hastalığı)
Kırmızıet ve işlenmiş gıdaları sık tüketmek
Yetersizlif alımı
Fazlakilo (obezite)
Hareketsizyaşam tarzı
Sigarave alkol kullanımı
Tip2 diyabet
Aşağıdakibelirtilerden bir ya da birkaçını yaşıyorsanız, zamankaybetmeden bir uzmana danışmanız önemlidir:
Dışkıdakan
Uzunsüredir devam eden kabızlık veya ishal
Nedensizkilo kaybı
Karınağrısı ya da gaz sorunları
Açıklanamayandemir eksikliği anemisi
Kolonkanserinin erken evrede tespiti, tedavi başarısını büyük ölçüdeartırır. 50 yaşından itibaren düzenli kolonoskopi yaptırmak,poliplerin fark edilip alınmasını sağlar ve kanserin gelişmesiniönleyebilir.
Kolonoskopihem tanı koymak hem de önlem almak açısından önemlidir. Ayrıcadışkıda gizli kan testi gibi taramalar da hastalığı erkensafhada yakalayabilir.
Kolonkanseri, önlenebilir ve erken teşhisle tamamen tedavi edilebilirbir hastalıktır. Sindirim sistemiyle ilgili küçük gibi görünenşikayetler bile önemlidir. Eğer risk grubundaysanız veya 50yaşını geçtiyseniz, tarama testlerinizi ihmal etmeyin. Unutmayın,erken teşhis hayat kurtarır.