Sağlık Rehberi
Lütfen Bekleyiniz...
İçindekiler
Endometrium Kanseri ( Rahim Kanserleri )
Rahim kanseri nedir?
Rahim kanseri belirtileri nelerdir?
Rahim kanseri kimlerde görülür , risk faktörleri nelerdir?
Rahim kanserinden nasıl korunulur?
Rahim kanseri tanısı nasıl konulur?
Rahim kanseri nasıl tedavi edilir?
Rahim kanser ameliyatları kimler tarafından yapılmalıdır?
Ameliyat sonrası kimler ek tedavi alır?
Endometrium kanseri(rahim kanseri) endometrium olarak isimlendirilen rahmin iç zarından gelişen kanserdir. Rahim kanserlerinin %90’dan fazlası endometrium denilen rahim içini döşeyen epitel tabakasından kaynaklanır bunlar adenokanser olarak adlandırılır.
En sık şikayet %90 vakada anormal vajinal kanamadır. Bu kanama menopoza girmiş hastalarda postmenopozal kanama şeklinde olurken, adet gören hastalarda ara kanama, aşırı miktarda ve uzun süreli adet görme şeklinde olur.
Rahim kanseri diğer belirtileri arasında pelvik bölgede ağrı, kasık ağrısı, karın şişkinliği, sulu kanlı vajinal akıntı gibi şikayetler yer almaktadır.
Rahim kanseri, yüksek gelir düzeyli ülkelerde en sık görülen jinekolojik kanserdir. Hastaların çoğu menopozdan sonra tanı almakta olup, % 3-14 kadarı 40 yas ve altı kadınlarda görülmektedir. Çoğu hastada hastalık tanı anında rahmine sınırlıdır ve yüzde 90 hasta 5 yıldan uzun süre yaşar.
Rahim kanseri, en sık 60- 70 yaşlarda görülmektedir. Temel risk faktörü, progesteronla karşılanmamış, östrojen denilen kadınlık hormonunun fazlalığıdır. Obezite ve ilişkili durumlar olan diabet(şeker hastalığı), polikistik over sendromu, östrojen salgılayan tümörler, karşılanmamış östrojenli hormonal tedaviler , meme kanserli hastalarda kullanılan tamoksifen tedavisi,erken yaşta adetlerin başlaması , ileri yaşta menopoza girmek, Lynch sendromu gibi bir takım genetik hastalıklar risk faktörleridir.
Rahim kanserinden nasıl korunulur?
Doğum kontrol hapları kullanmak riski yüzde 30-40 azaltmaktadır, artan gebelik ve doğum sayısı riski azaltır. Emzirme,fiziksel aktivite ve diyet ,hastalık gelişiminde koruyucu faktörler arasındadır.
Koruyucu yaklaşımlara bakıldığında ; Lynch sendromlu hastalarda önleyici doğum kontrol hapları ve progestin içeren kontraseptifler etkilidir. Çocuk sayısı tamamlandığında risk azaltıcı histerektomi (rahim alınması) önerilir. Polikistik over sendromlu hastalarda doğum kontrol hapları rahimdeki patolojileri düzeltir. Obez hastalarda kilo azaltıcı diyet ve fiziksel aktivite obeziteyi azaltabilir. Bariyatrik cerrahiler(kilo kaybına yardımcı olan çeşitli obesite ameliyatları) yüzde 50-80 oranında endometrial kanser ortaya çıkmasını azaltır.
Rahim kanseri belirtilerine sahip kadınların hızlı bir şekilde jinekolojik onkoloji cerrahlarına başvurmaları gerekmektedir.
Ayrıntılı öykü, fizik muayene ve pelvik muayeneden sonra ek incelemeler gerekmektedir.
Tanıda transvajinal ultrason incelemesi ile rahim duvarında kalınlaşma, düzensizlik gibi bulgulara rastlanılır.Sonrasında rahim içinden alınan biopsi ile rahim kanserinin tanısı patolojik inceleme ile doğrulanır.
Doku tanısı sonrasında , hücre tipine ve derecesine göre hastalık yayılımı açısından hasta muayene edilir. Gerekli hastalarda ameliyat öncesi görüntüleme ile hastalığın yaygınlığı belirlenebilir.
Rahim kanserinin tedavisinde hastanın yaşı, ek hastalıkları , sağlık performansı, çocuk sayısı , doğurganlık arzusu , hastalığın hücre tipi gibi çok sayıda faktör önemlidir.
Cerrahi, endometrial kanserin(rahim kanserinin) ilk tedavisinde temel yöntemdir. Evreleme, cerrahi sonrası patolojik değerlendirmeye göre yapılarak hastalığın hangi aşamada olduğu belirlenir. Hastalığın tedavisinde , lenf nodlarına yayılım açısından riskli olan hastalarda histerektomi (rahim alınması), yumurtalıkların ve tüplerin çıkarılması, yıkama sıvılarının alınması ve lenf nodu değerlendirilmesi yapılmalıdır. Ameliyat esnasında frozen denilen patolojik hızlı inceleme ile ameliyatta alınan rahim incelenir, bu inceleme sonucuna göre lenf nodlarının değerlendirilmesi ve çıkarılması gerekebilmektedir.
40 yaş altı tanı alan endometrial(rahim kanserli) kanserli hastalarda ise durum farklıdır. Hastaların çoğu, çocuk doğurmamış ya da çocuk arzusu olan doğurganlıklarını korumak isteyen hastalardan oluşmaktadır. Genç hastalardaki rahim kanseri düşük dereceli ve erken evre olma eğiliminde olduğu için bu hastalarda hastalığın gidişatı çok iyidir. Bu nedenle seçilmiş genç hastalarda rahim alınmadan hastalık tedavi edilmeye çalışılmaktadır. Bu fertilite(doğurganlık) koruyucu tedavilerin temelinde hormonal progestin tedavisi yer almaktadır, bu tedavi hastalıkta temel neden olan karşılanmamış östrojene karşıdır. Bu tedavi seçilmiş erken evre rahim kanseri olan düşük derece endometrial kanserli olgularda uygulanabilmektedir.
Tıpkı diğer kadın kanserlerinde olduğu gibi , rahim (endometrium) kanser ameliyatlarının da bu konuda uzmanlık eğitimi almış , jinekolojik onkoloji uzmanı (kadın doğum uzmanlığı üzerine 3 yıllık bir kadın kanser ameliyat eğitimi almış kadın kanserleri cerrahları) tarafından yapılması gerekmektedir. Yapılan araştırmalarda, jinekolojik onkoloji tarafından ameliyat edilen hastaların yaşam sürelerinin daha uzun olduğu, hastalığın seyrinde olumlu etkilere yol açtığı bildirilmiştir.
Ameliyattan sonra patoloji sonuçlarının incelenmesi ile hastalığın evresi belirlenmiş olur. Hastalığın evresi belirlendikten sonra, ileri evre yaygın hastalığı olan , tümörleri büyük olan hastalarda ışın tedavisi ve kemoterapi tedavileri gerekebilmektedir. Hastalığın patoloji sonuçları belli olduktan sonra onkoloji konseyimizde hastalarımız; jinekolojik onkoloji uzmanı, radyasyon onkolojisi uzmanı ve tıbbi onkoloji uzmanı tarafından multidisipliner yaklaşımla değerlendirilerek hasta için en uygun ek tedaviler belirlenir.
